
Studiedag: Kunst in beweging tijdens de Franse tijd
Vanaf maart 2022 ondergaat het stadspaleis een grondige restauratie. De vaste opstelling is op dit moment niet toegankelijk. Lees meer over de restauratie.
Kunst in beweging tijdens de Franse tijd. Roof, restitutie en het ontstaan van musea
Studiedag op vrijdag 12 mei 2023
Het Predikheren, zaal Mandela, Goswin de Stassartstraat 88, Mechelen
Van 11 november 2022 tot 25 juni 2023 loopt in Museum Hof van Busleyden de tentoonstelling Verborgen Parels. Ter gelegenheid van deze tentoonstelling keren vier onderdelen van de altaarstukken die Peter Paul Rubens schilderde voor de Mechelse Sint-Janskerk en de Onze-Lieve-Vrouw-over-de-Dijlekerk voor het eerst terug naar Mechelen sinds de schilderijen in 1794 door het nieuwe revolutionaire bewind naar Frankrijk zijn gebracht.
Naar aanleiding van deze bijzondere bruiklenen organiseert Museum Hof van Busleyden op vrijdag 12 mei een studiedag over de beweging van kunst uit en binnen de Zuidelijke Nederlanden ten gevolge van het Franse bestuur in de periode 1794–1815 en de plaats hiervan binnen recente debatten rond roofkunst en restitutie. Deze episode in de Europese geschiedenis is bijzonder bepalend geweest voor zowel het Belgische museale landschap als de aanwezigheid van ‘Vlaamse Meesters’ in buitenlandse collecties. Toch circuleren er nog heel wat misvattingen en onduidelijkheden over deze Franse inbeslagname en de latere restituties.
Vragen rond restitutie en wat als roofkunst moet worden bestempeld zijn vandaag opnieuw brandend actueel, bijvoorbeeld in verband met de mogelijke teruggave van Afrikaans cultureel erfgoed verworven door Belgische musea tijdens de koloniale periode of naar aanleiding van de publicatie van het recente boek van Geert Sels over roofkunst tijdens WO II. Er lijkt echter een relatief grote consensus te bestaan dat een eventueel verdere restitutie van de in beslag genomen kunst uit de Franse periode niet meer in dit debat thuishoort.
Programma
10.00-10.30 |
Onthaal met koffie |
10.30-10.45 |
Welkom Stephanie D’Hose, Voorzitter Senaat Kristl Strubbe, Museum Hof van Busleyden |
10.45-11.00 |
Introductie op de studiedag en de tentoonstelling Verborgen Parels Hannah Iterbeke, Museum Hof van Busleyden |
11.00-11.30 |
Kunst als een attribuut van de natie Het ontstaan van publieke kunstcollecties in België in het begin van de negentiende eeuw Prof. dr. Tom Verschaffel, KU Leuven |
11.30-12.15 |
Antwerpen – Parijs retour De Franse tijd in de collecties van het KMSKA Siska Beele en Lizet Klaassen, KMSKA |
12.15-13.15 |
Lunch |
13.15-13.45 |
Toegelachen door de schaduw van Rubens. Franse cultuurpolitiek en de ‘Vlaamse school' Dr. Brecht Deseure, Université Libre de Bruxelles & Koninklijk Bibliotheek van België |
13.45-14.15 |
Een bewogen geschiedenis Het parcours van in beslag genomen Mechelse kunstwerken in de Franse Tijd (1794-1815) Dr. Beatrijs Wolters van der Wey |
14.15-14.45 |
Koffiepauze |
14.45-15.45 | Rondetafelgesprek: de grenzen van het restitutiedebat
Dr. Christophe Busch, Hannah Arendt Instituut Dr. Nico Van Hout, KMSKA Lucie Lambrecht, Lambrecht Law Office Dr. Vicky Van Bockhaven, UGent Moderator: Nicky Aerts |
15.45-15.55 |
Conclusie Dr. Samuel Mareel, Museum Hof van Busleyden & UGent |
15.55 – 16.10 |
De inzichten van de dag in dichtvorm Proza-K - Yves Kibi Puati Nelen en Cleo Klapholz |
16.30-18.00 |
Vrij bezoek aan de tentoonstelling Verborgen Parels met inleiding door Curator Hannah Iterbeke |