De 25 werken die je gezien moet hebben | 21
Museum Hof van Busleyden is op dit moment gesloten voor restauratie. Op dit moment is biënnale C0N10UR te gast in het museum. In de lente van 2024 heropent het museum met een hernieuwde vaste opstelling en de tentoonstelling Ridders van het Gulden Vlies. Blijf op de hoogte van het museumaanbod.
De slag om Tunis
Willem de Pannemaker naar kartons van Jan Cornelisz. Vermeyen en Pieter Coecke van Aelst
1565-1566
Het was de duurste kunstopdracht die Karel V ooit gaf: een reeks van twaalf wandtapijten met de herovering van Tunis door de keizerlijke troepen op de Ottomanen in 1535. De kartons werden ontworpen door Jan Cornelisz. Vermeyen (ca. 1490 – 1559) en Pieter Coecke van Aelst (1502-1550), en geweven in het Brusselse atelier van Willem de Pannemaker (1512 – 1581). Vermeyen was zelf met de keizer naar Noord-Afrika meegereisd. Het hele project nam acht jaar in beslag (1546-1554) en kostte 26.000 pond. De keizer informeerde zelf regelmatig naar de vordering van de wevers. De reeks werd tentoongesteld tijdens feesten en ceremonieën en toonde Karel V als verdediger van het Christelijke geloof.
Er zijn van de Tunis-reeks verschillende (gedeeltelijke) kopieën gemaakt. Dit is er een van. Ze is gebaseerd op twee kartons en toont de verovering van La Goulette, de vesting van waaruit de haven van Tunis werd bewaakt. De opdrachtgever was Antoine Perrenot de Granvelle (1517-1586), eerste aartsbisschop van Mechelen. Het hing in het Hof van Savoye, destijds de verblijfplaats van Granvelle. Zijn wapenschild is bovenaan in het tapijt geweven. Granvelles vader, Nicolas, had aan de expeditie van Tunis deelgenomen.
Tien van de twaalf originele tapijten worden vandaag bewaard in het Patrimonio Nacional in Madrid. De kartons kunnen bezichtigd worden in het Kunsthistorisches Museum in Wenen.
___
FICHE
Titel: De slag om Tunis
Objectnaam: wandtapijt
Vervaardiger: Willem de Pannemaker (1512 – 1581), naar kartons van Jan Cornelisz. Vermeyen (ca. 1490 – 1559) en Pieter Coecke van Aelst (1502-1550)
Datering: 1565-1566
Materiaal: wol, zijde
Afmetingen: 365 x 575 cm
Inventarisnummer: Tx0024
Herkomst: Sinds de achttiende eeuw in het bezit van de Franse familie de Contades (Maine-et-Loire). In 1957 aangekocht door de stad Mechelen.BIBLIOGRAFIE
Thomas P. Campbell, Tapestry in the Renaissance. Art and Magnificence. New York, 2002: 385-391 and cat. 50: 428-434.
Guy Delmarcel, Het Vlaamse wandtapijt van de 15de tot de 18de eeuw. Tielt, 1999: 135-136.
Paulina Junquera de Vega and Concha Herrero Carretero, Catalogo de Tapices del Patrimonio Nacional. Volumen I: Siglo XVI. Madrid, 1986: 73-92.
Wilfried Seipel (ed.), Der Kriegszug Kaiser Karls V. gegen Tunis. Kartons und Tapisserien. Vienna, 2000.
Robert Born en Guido Massling, Het rijk van de sultan. De Ottomaanse wereld in de kunst van de renaissance. Tielt, 2015: 99-100.
