
Blason der Antwerpener Rederijkerskamer „De Violieren"
Museum Hof van Busleyden ist im Moment wegen Restaurierungsarbeiten geschlossen. Im Frühjahr 2024 wird das Museum mit einer erneuerten Dauerausstellung und der Ausstellung Ritter vom Goldenen Vlies wiedereröffnet. Entdecken Sie das Museumsangebot.
Blason der Antwerpener Rederijkerskamer „De Violieren"
Sebastiaan Vranckx, Frans (II.) Francken
ca. 1620
Am 3. Mai 1620 veranstaltete die Mechelner Rederijkers-Kammer De Peoene ein großes Fest. Dabei konnten Rederijkers-Kammern aus dem gesamten Gebiet der Niederlande Preise in drei Kategorien gewinnen: Wappenschilde (Blasons), Refrains und Lieder. Hier sehen Sie einen Blason (eine Art Wappenschild), mit dem die Antwerpener Kammer De Violieren den ersten Preis für Originalität und Ausführung gewann. Auf dem Wappen wurde ein Rebus dargestellt. Die Namen der abgebildeten Figuren und Gegenstände bilden folgenden Text:
Iupiter hemel-voorst, wilt ons duer Pallas stieren
Voor Pegasus fonteyn : stelt Reden int lammoen,
Apelles kinders bly, commen met violieren,
Bruer-lijck tooghen haer jonst, ter liefde die Peoen
(Jupiter, himmlischer Fürst, schick uns nach Pallas
Vor den Brunnen des Pegasus: spann die Vernunft ein
Apollos glückliche Kinder kommen
mit Feilchen
brüderlich ihre Gunst erweisen aus Liebe zu den Rederijkern)
Sowohl der Blason, als auch die Transkription des Bildrätsels (Rebus) wurden in De schadt-kiste der philosophen ende Poëten (Die Schatzkiste der Philosophen und Poeten) aufgenommen. Diesen Bericht über das Mechelner Rederijkers-Fest mit einer Bündelung aller Einsendungen brachte der Mechelner Drucker Hendrick Jaye 1621 auf den Markt. Unter dem Blason steht „Lebt in Ruhe”, das Motto von Jan Goossens, dem Verfasser des Rebus. Gemalt haben das Bilderrätsel Sebastiaan Vrancx und Frans Francken II., die u. a. auch an dem Blason mitgearbeitet hatten, mit dem De Violieren bereits zwei Jahre zuvor ein Blason-Fest in Antwerpen gewannen (KMSKA, Inv. 366). Vrancx war Mitglied von De Violieren und nicht nur Maler, sondern auch Dichter und Dramatiker.
__
INFORMATION
Titel: Blason der Antwerpener Rederijkerskamer „De Violieren"
Objektbezeichnung: Gemälde
Angefertigt von: Sebastiaan Vranckx, Frans (II.) Francken
Datierung: ca. 1620
Material: Öl auf Holz
Maße: Höhe: 60,5 cm, Breite: 60,5 cm
Inventarnummer: S0235.01
Herkunft: 1891 von Herrn Van den Corput erworben.
BIBLIOGRAPHIE
Harry de Kok en Marcel Gielis, ‘Schilderkunst, poëzie en muziek op het Mechelse rederijkersfeest van 1620’, Provinciale Commissie voor Geschiedenis en Volkskunde. Jaarboek 16 (2004-2005): 69-78.
Hubert Meeus, 'De Schadtkiste der Philosophen ende Poëten'. In: P. Delsaerdt e.a., Polyanthea. Dertig en enige hoogtepunten uit de collecties van de UFSIA. Antwerpen, 1995.
Willem van Melckebeke, Geschiedkundige aenteekeningen rakende de Sint-Jans-Gilde, bygenaemd De Peoene. Mechelen, 1862.
Marc van Vaeck, ‘"De Schadt-Kiste der philosophen ende poeten" (Mechelen 1621): een blazoenfeest aan de vooravond van het einde van het Bestand’, De zeventiende eeuw 8 (1992) 1: 75-83.
Catalogus van de retrospectieve tentoonstelling van het tooneelleven te Mechelen. Mechelen, 1927.
De schadt-kiste der philosophen ende poeten waer inne te vinden syn veel schoone leerlycke [!] blasoenen, refereynen ende liedekens gebracht ende gesonden op de Peoen-camere binnen Mechelen [...] geprononciert ende gesonghen op [...] den 3. mey vanden iaere 1620 .... Mechelen: Hendrick Jaye, 1621.